SOIT apeluje: konieczne zmiany kryteriów PFR 2.0, które wykluczają z pomocy większość organizatorów turystyki biznesowej

PFR 2.0 ze względu na limit wysokości subwencji na jednego pracownika zatrudnionego na umowę o pracę nie obejmie większości organizatorów incentive travel i turystyki biznesowej zaliczanych do MŚP. PKD 79.12 Z organizatorów turystyki nie zostało uwzględnione w Tarczy Antykryzysowej 6.0. Dla zamkniętego sektora wyjazdów motywacyjnych pomoc zakończyła się w wakacje 2020, a lockdown trwa nadal. Nie są również znane szczegółowe zasady umorzenia subwencji z PFR 1.0 dla zamkniętych branż.
SOIT apeluje o jedno z trzech rozwiązań w programie PFR: zniesienie limitów finansowania na pracownika, uzależnienie limitu od obrotu firmy w MŚP / widełki w zależności od obrotu lub rozszerzenie definicji pracownika / personelu.

Członkowie SOIT i inni organizatorzy wyjazdów biznesowych z nadzieją oczekiwali na uruchomienie programu PFR 2.0, który miał stanowić dodatkowe wsparcie skierowane do ponownie na jesieni zamkniętych branż, umożliwiając im przetrwanie okresu ograniczonej administracyjnie działalności. Przedsiębiorcy liczyli na pokrycie 70 proc. kosztów stałych za okres ponownego zamknięcia sześciu  miesięcy /zmienione finalnie na pięć miesięcy/.

Program PFR z założenia ma przeciwdziałać upadłości firm z branż zamkniętych i wzrostowi bezrobocia oraz zapewnić płynność i stabilność finansową w związku ze skutkami pandemii Covid-19. Zakłada, iż z otrzymanej subwencji można sfinansować wydatki związane z działalnością gospodarczą w szczególności: „pokrycie kosztów wynagrodzeń pracowników, kosztów zakupu towarów i materiałów,  kosztów usług obcych, bieżących kosztów obsługi finansowania zewnętrznego, kosztów najmu (lub umów o podobnym charakterze) nieruchomości użytkowanej na cele prowadzenia działalności gospodarczej, (kosztów wszelkich należności publicznoprawnych,  kosztów zakupu sprzętu i innych środków trwałych niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej.) Tymczasem maksymalna kwota finansowania z Tarcz Finansowych PFR 1.0 i 2.0 została ograniczona do wysokości 144 tys. zł na jednego pracownika. W przeliczeniu na trzynaście miesięcy pomocy (od marca 2020 do marca 2021) kwota ta pokrywa głównie część wydatków na pracownika (wynagrodzenia, świadczenia ZUS, podatki), natomiast nie zabezpiecza innych kosztów stałych organizatora turystyki biznesowej i motywacyjnej, które są głównie oparte na usługach zewnętrznych.

Wykluczające limity
Pomimo udokumentowanego i związanego z obostrzeniami spadku obrotów (u członków SOIT wystąpiły w przedziale od 60 do 95 proc. w 2020 roku), spełnieniu kryterium wymaganego PKD, niezaleganiu z regulacją należności publiczno-prawnych, a także zatrudnianiu pracowników na umowę o pracę, większość agencji incentive travel zrzeszonych w SOIT nie zakwalifikuje się do pomocy PFR 2.0 z powodu ograniczenia sumy pomocy do 144 tys. zł na jednego pracownika z Tarczy PFR 1.0 i PFR 2.0.

Firmy turystyczne (w tym organizatorzy turystyki motywacyjnej) zostały najmocniej dotknięte w pierwszym „uderzeniu” epidemii. Spadki obrotów 80-100 proc. na wiosnę 2020 spowodowały, że w tarczy 1.0 występowały o maksymalny 8-proc. limit pomocy. Środki te pozwoliły opłacić koszty przerwanego łańcucha realizacji - opłacenie zarezerwowanych, a anulowanych usług, zwroty dla klientów biznesowych. Obecnie firmy te mają zostać pominięte w pomocy, ponieważ w marcu 2020 zostały najbardziej poszkodowane? – podkreśla SOIT.

Specyfiką branży turystyki motywacyjnej jest działalność na zamówienie klienta, często sezonowo. Powoduje to tworzenie miejsc pracy w ramach różnego rodzaju umów: w systemie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło oraz umów o współpracy (piloci, przewodnicy, fotografowie, filmowcy, twórcy indywidualnych programów motywacyjnych, graficy, księgowi, prawnicy, firmy IT). Umowy outsourcingowe mają często charakter długotrwały. W 2020 roku firmy zorganizowały znikomą liczbę wyjazdów zagranicznych w porównaniu z poprzednim rokiem, w którym same agencje zrzeszone w SOIT zrealizowały 826 wyjazdów dla ponad 44 tys. osób o wartości blisko 230 mln zł. Spadki w sektorze incentive travel sięgają od marca nawet 95 proc., większość wyjazdów odbyła się w pierwszym kwartale 2020 roku, przed wybuchem pandemii. Na potrzeby ustalenia wysokości subwencji PFR będzie brana pod uwagę liczba osób zatrudnionych na dzień 30 września 2020 r., czyli o kwocie uzyskanej subwencji zadecyduje okres, w którym firmy nie realizowały wyjazdów i nie generowały też umów zlecenia, większej liczbie niż zwykle umów o pracę czy umów o dzieło.
 – Jedna osoba, właściciel czy specjalista incentive travel, generuje zupełnie inne obroty firmy niż pracownik w firmie produkcyjnej czy hotelu, więc nie można stosować takich samych kryteriów do specyfiki firm incentive travel - tłumaczy Olga Krzemińska-Zasadzka, prezes zarządu SOIT. Ze względu na zakupy i łączenie usług obcych, charakterystyką organizatorów jest wysoki przychód w przeliczeniu na pracownika. Ta wysoka wydajność powoduje też wyższe niż średnie koszty pracownicze. Tę cechę zaproponowany limit także piętnuje.

Firmy zrzeszone w SOIT utrzymują się i prowadzą działalność mimo dramatycznej sytuacji na rynku. Ponoszą koszty prowadzenia działalności, starają się utrzymać zespoły agencyjne, które mimo braku zamówień cały czas pracują w pełnym wymiarze, a ich cała produktywność od marca 2020 została skierowana do obsługi niekończących się procesów anulowania i przekładania terminów wyjazdów. Właściciele agencji często też rozwijają nowe usługi spoza branży turystycznej, aby móc utrzymać swoje zespoły w czasie lockdown’u.

Program PFR 2.0 zakłada, że „subwencja finansowa udzielana jest do wysokości 70 proc. Kosztów Stałych. (…) Beneficjent będzie uprawniony do rekompensaty Kosztów Stałych tylko za okresy kwalifikowane, w których spadek obrotów wynosi co najmniej 30 proc.”. W przypadku agencji incentive, targów czy festiwali, przewozów autokarowych, turystyki przyjazdowej ograniczenia trwają nieprzerwanie od marca 2020 roku, a spadki są na poziomie 60 – 95 proc..

Apel do PFR i rządu o zmiany dotyczące limitów
Stowarzyszenie Organizatorów Incentive Travel apeluje w liście wysłanym do zarządu Polskiego Funduszu Rozwoju, Prezesa Rady Ministrów, a także do Ministra Finansów i kierownictwa Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii:

• o zniesienie limitu capacity 144 000 zł z PFR 1.0 i 2.0 dla firm charakteryzujących się dużymi spadkami obrotu na wiosnę i długim okresem ograniczenia działalności
• lub rozszerzenie limitu na osoby na stałe współpracujące w firmie w kosztach stałych /umowy o pracę, umowy o współpracę, zlecenie, o dzieło i inne umowy/ - tzw. personel stały firmy
• lub uzależnienie limitów od obrotu.

Alternatywnie w przypadku spadków MŚP powyżej 60 proc., na wzór mechanizmu dla firm mikro, proponuje zastosowanie wyłącznie limitu 72 000 zł tylko na tarczę 2.0. Przedsiębiorstwa te zostały szczególnie mocno dotknięte i w dużo większym zakresie wykorzystały środki z tarczy 1.0  
– Z naszego punktu widzenia ważne jest zabezpieczenie personelu, czyli pracowników pracujących zarówno na umowę o pracę, jak i współpracowników, którzy dostarczają usługi bezpośrednio związane z funkcjonowaniem firmy oraz pozostałych kosztów stałych firmy. Brak tego zabezpieczenia może przyczynić się do wielu bardzo poważnych problemów wśród organizatorów incentive travel w 2021 roku – wyjaśnia Olga Krzemińska-Zasadzka.
Podobny problem związany z limitem na pracownika w programie PFR 2.0., jak w agencjach incentive travel, zauważalny jest w firmach festiwalowych, transportu autokarowego, czy w większości agencji obsługujących targi pod kodem 73.11 Z.

Definicja kosztów stałych budząca wątpliwości
Wiele wątpliwości organizatorów turystyki budzi definicja „Kosztów Stałych” podana w dokumencie „Najczęściej zadawane pytania” z dnia 31.12.2020, wg której „Koszty Stałe” oznaczają faktyczną stratę brutto (wynik finansowy przedsiębiorcy przed opodatkowaniem, uwzględniający zysk/stratę z działalności operacyjnej oraz koszty i przychody finansowe) w okresie od 1 listopada 2020 do 31 marca 2021 r., wykazaną przez Beneficjenta w rachunku zysków i strat lub innych dokumentach sprawozdawczych, z wyłączeniem rezerw na utratę wartości aktywów oraz uwzględniającą pomoc publiczną uzyskaną z innych źródeł (otrzymaną lub oczekiwaną). Pytania dotyczą sposobu wyliczenia Kosztów Stałych/straty, a także wzoru wyliczenia prognozowanych Kosztów Stałych/strat na 2021 rok.

2020 jako możliwy rok referencyjny dla dużych firm
SOIT zwraca uwagę na duże zmiany na rynku związane z wpływem epidemii na zatrudnienie w turystyce. Szczególnie dotknęło to podmioty duże. Wiele firm kwalifikujących się jako „duże przedsiębiorstwa” rok temu obecnie zalicza się do MŚP. Stowarzyszenie wnioskuje również o dodanie drugiego terminu - 31 grudnia 2020 r., do określania wielkości beneficjenta (stanu zatrudnienia) dla dużych firm.

Brak Przedłużenia TFZ. Brak Uruchomienia TFP pomimo nadzwyczajnych okoliczności
Wprowadzone rozwiązania - Turystyczny Fundusz Zwrotów i Turystyczny Fundusz Pomocowy - zabezpieczające środki klientów z sektora turystyki biznesowej i incentive travel od października 2020 przestały działać. SOIT zaznacza, iż klienci ciągle czekają na moment, kiedy będą mogli zrealizować projekt motywacyjny. Pozbawienie ich zabezpieczenia mimo trwających obostrzeń i mimo pozostałych środków finansowych na ten cel jest dla członków SOIT niezrozumiałe. – Dodamy, że w dużej mierze środki za anulowane przed październikiem wyjazdy nie dotarły do przedsiębiorców. Z TFZ skorzystały głównie biura podróży obsługujące klienta indywidualnego w odniesieniu do wyjazdów wiosennych i letnich. Według nas TFP powinien pełnić funkcję stabilizującą teraz a nie tylko kiedyś – zaznacza SOIT.

Organizatorzy turystyki poza tarczą 6.0.
SOIT zwraca również uwagę, że organizatorzy turystyki PKD 79.12. Z nie zostali objęci pomocą za listopad i kolejne miesiące w ramach Tarczy 6.0. Nie mogąc pracować, organizatorzy ponoszą dodatkowe koszty pracy. Tarczą 6.0 nie zostali objęci także samozatrudnieni (JDG). Tutaj widać dysproporcję w świadczeniach vs. tarcza „wiosenna”, kiedy to JDG otrzymały 3 x zwolnienie ZUS, 3 x postojowe, wsparcie z PUP czy pożyczkę 5 tys. zł. Obecnie JDG nie kwalifikują się do żadnej pomocy PFR, a otrzymują tylko 1 x postojowe, 1 x zwolnienie z ZUS + pożyczkę 5 tys. (jeżeli oczywiście ich PKD znalazło się na liście wspieranych branż). PKD 79.12 Z, czyli organizatorów turystyki, nie jest ujęte w Tarczy 6.0. Z kolei część PKD ujętych w programie PFR 2.0 (jak np. przewodnicy) to praktycznie wyłącznie jednoosobowe działalności, więc PFR 2.0 będzie dla nich martwym programem.

Współpracownicy agencji incentive, a także przewodnicy i piloci pozostają nadal bez wsparcia. W związku z tym realna pomoc dla sektora turystyki biznesowej zakończyła się w wakacje, a w incentive travel organizacja wyjazdów zakończyła się wiosną 2020.

– Od marca 2020 roku znajdujemy się w bardzo trudnej sytuacji, nie możemy wykonywać swojej pracy, ponosimy koszty stałe prowadzenia firm, nie znając horyzontu czasowego na powrót do regularnej działalności. Ogromną nadzieję na utrzymanie naszych firm i miejsc pracy pokładaliśmy w programach pomocowych dedykowanych poszkodowanym w pandemii branżom - branżom zamkniętym decyzjami administracyjnymi, czyli właśnie w programie PFR 2.0. Obecna sytuacja jest dla nas zupełnie niezrozumiała - tłumaczy Łukasz Adamowicz, wiceprezes zarządu SOIT.

– W naszej opinii wyłącznie umorzenie PFR 1.0 łącznie z podatkiem i pokryciem z PFR 2.0 – 70 proc. kosztów stałych firm, jest jedyną szansą na przetrwanie turystyki biznesowej w Polsce i utrzymanie konkurencyjności polskich firm na arenie europejskiej i światowej – przekonuje Olga Krzemińska-Zasadzka. – Finansowanie PFR 2.0 według obecnych kryteriów z limitem na jedneo pracownika tworzy taką sytuację, iż pomoc otrzymają firmy, które w 2020 roku odnotowały spadki o ok. 30 proc., a subwencja nie stanowi o ich dalszym istnieniu, natomiast branża turystyczna, eventowa, festiwalowa, autokarowa nadal pozostaną bez fundamentalnej pomocy – dodaje.

Pomoc powinna objąć wszystkich „zamkniętych” przedsiębiorców
Polski Fundusz Rozwoju uwzględnił trzy rozwiązania, o które apelowała Rada Przemysłu Spotkań i Wydarzeń i SOIT jako jej członek. Po pierwsze, włączenie dodatkowych kodów PKD i poszerzenie tym samym listy beneficjentów umorzenia PFR 1.0 oraz ubiegania się o subwencję PFR 2.0. Po drugie, dodanie daty 31.07.2020 do kryterium ustalania stanu zatrudniania pracowników. Po trzecie, umorzenie Tarczy 1.0, co także zostało uczynione, ale nie znane są jeszcze szczegóły tego umorzenia. To były dobre zmiany, ale nie przyniosą one zamierzonego efektu pomocy najbardziej dotkniętym branżom, bez uwzględnienia apelu o zniesienie limitu 144 tys. zł z PFR 1.0 i 2.0 lub rozszerzenie limitu o tzw. personel stały firmy lub limitu na obrót firmy przy usługach specjalistycznych. Zastosowanie tych rozwiązań, jak podkreśla SOIT, pomoże ochronić przedsiębiorców działających w branży turystyki biznesowej oraz tworzone przez nich miejsca pracy, co doskonale wpisze się w misję PFR. Należy także podkreślić, że wyłącznie pomoc wszystkim elementom łańcucha dostaw, umożliwi odbudowę przemysłu spotkań i wydarzeń.