Agata Kondracka: O sztuce, która angażuje

Parę lat temu przez przypadek wpadł mi w ręce jego komiks „Lawa”. Historia komiksu wciągnęła mnie totalnie. Opowieść o dwójce backpackersów, którzy łączą swoje drogi i postanawiają wspólnie zamieszkać na terenach zalanych przez lawę. Terenach należących – jak się okazuje – do lokalnego plemienia. Historia jest na faktach. Komiks ma ciekawą formę i niejednokrotnie autor pozostawia wiele wyobraźni odbiorcy. Komiks porusza, opowiada konkretną historię, ale jawi się jako uniwersalna prawda o przemocy kulturowej i politycznej. Historia jakże aktualna we współczesnym świecie, zwłaszcza jak się sporo podróżuje. O Wilhelmie Sasnalu – jednym z najlepiej sprzedających się polskich malarzy na świecie – słyszałam wcześniej, niemniej to od „Lawy” zaczęłam śledzić jego twórczość.
 
Sasnal jest też autorem murali. Często opowiadają niewygodne historie. Ostatnio mieszkańcy warszawskich Nowolipek sprzeciwili się powstaniu muralu jego autorstwa na jednym z bloków przy ulicy Anielewicza, uznając go za zbyt brutalny i traumatyzujący. Jaki jest dla was – możecie sami ocenić, odwiedzając Muzeum Polin. To na jednaj ze ścian tego nowoczesnego kompleksu finalnie powstał mural. Niewątpliwie murale – ze względu na swoje osadzenie w przestrzeni publicznej i często duży rozmiar mają wielu odbiorców. Ten rodzaj sztuki może wpływać na całe społeczności – a w przypadku Nowolipek – także na rzesze przyjezdnych z całego świata odwiedzających muzeum Polin. Tak – murale mają w sobie to coś, co porusza ludzi, intrygują, wytrącają z szarej rzeczywistości.
Potrafią skłonić do przemyślenia reprezentowanego tematu. Także edukują.
 
Edukacyjny zamysł miała kampania Michelin #BezpiecznieDoSzkoły tuż przed rozpoczęciem roku szkolnego 2018/2019. Początek szkoły to kluczowy moment dla bezpieczeństwa wielu dzieci, które zaczynają samodzielnie chodzić do szkoły i z niej wracać. Właśnie dlatego pod koniec sierpnia firma Michelin Polska postanowiła przypomnieć całym rodzinom o najważniejszych zasadach bezpieczeństwa na drodze, których powinni przestrzegać najmłodsi.
O zasadach promowanych w ramach akcji #BezpiecznieDoSzkoły mówił wielkoformatowy mural namalowany na ścianie jednej z kamienic w samym centrum Warszawy, tuż przy stacji Metro Politechnika. Edukacyjny mural powstał również tuż przy wejściu do szkoły podstawowej na Ochocie.

Michelin mural #Bezpieczniedoszkoly, fot. materiały prasowe

Na piknikach, gdzie razem z harcerzami uczyliśmy dzieci w formie zabawy zasad ruchu drogowego zaangażowali się również młodzi artyści, którzy malowali mobilne murale. Dziś zdobią one ściany biura handlowego firmy.
Projekt został doceniony przez dzieci, rodziców i nagrodzony międzynarodową nagrodą Eventex w kategorii biznesu społecznie odpowiedzialnego.


Mobilny mural #Bezpieczniedoszkoły, fot. materiały prasowe

Przyzwyczailiśmy się już do reklam w formie murali. Znana jest ściana w centrum Warszawy, gdzie w kreatywny sposób Netflix zapowiada swoje kolejne produkcje.
Bardzo ciekawą akcję przeprowadziło innogy Polska w 2020 roku – Clean Art. Namalowano wodne murale na zabrudzonych smogiem ścianach budynków. Z jednej strony innogy wsparło działania antysmogowe w tym profilaktyczne badania płuc warszawiaków, z drugiej strony powstały piękne murale, zwracające uwagę na problem, którego na co dzień nie widać, jak smog „brudzi” nasze płuca i miasto.

Niewątpliwie malowanie murali angażuje w sprawy społeczne, może również bawić i uczyć współpracy. Ostatnio malowałam razem z ekipą mural w centrum Belgradu.
Najpierw starannie trzeba było przedstawić pomysły. Potem wybrać najlepszy projekt, ale finał tworzenia na ścianie był świetną zabawą i ciekawym doświadczeniem. Można było zobaczyć swoich kolegów w innej perspektywie, a powstałe wspólne dzieło dało poczucie wspólnoty i więzi.


Malowanie muralu jako integracja, fot. Agata Kondracka

W wielu miastach świata powstają trasy zwiedzania szlakiem murali. Słynne są trasy w Londynie i Belfaście szlakiem jednego z najsłynniejszych streetartowych artystów – Banksy’ego.
Banksy również porusza trudne tematy, wielokrotnie został zamalowywany, ale często jest traktowany jak dzieło sztuki. Pewnego dnia spacerowałam po bazarze w Portobello i za jednym ze straganów ukazał mi się mural Banksego oprawiony w szklaną witrynę, aby nikt nie śmiał go zniszczyć.
 
Dzisiaj w większości dużych miast można zwiedzać szlakiem murali. Niewątpliwie świat je kocha, gdyż angażują, przyciągają uwagę. Są fantastycznym sposobem na spędzenie razem czasu, aktywizację zespołu, oderwanie od codzienności. Wierzę, że sztuka jest złożona i trzeba ją postrzegać na wielu płaszczyznach. Jedną z nich jest wykorzystanie murali w naszej branży.

Autor: Agata Kondracka, współzałożycielka i współwłaścicielka agencji MindBlowing
Cykl felietonów: Global Nation czyli historie globalne
Agata Kondracka współwłaścicielka agencji MindBlowing w swojej pracy stara się łączyć wartościowe spotkania, przede wszystkim te z kategorii incentive travel, sztukę i zrównoważony sposób prowadzenia biznesu, ze szczególnym naciskiem na dbałość o środowisko i zero waste. I tych aspektów będą dotyczyć głównie jej komentarze.
Global Nation by Agata Kondracka w pierwszy poniedziałek kazdego miesiąca