Agata Kondracka: Time to bring people and economy back to nature

Rok 2024 rozpoczęłam od spaceru po islandzkim lodowcu. Napotkałam tam urządzenie do pomiaru wielkości lodowca. Ta prosta linka wpuszczona w głębinę lodu służy do mierzenia tempa kurczenia się lodowca. Czy zgadniecie, o ile zmniejszył się od października 2023 roku – czyli przez trzy miesiące? Otóż w tak krótkim czasie ubyło go 20 cm.
 
„Stoję na grobowcu” od tych słów zaczyna się film ekonomistki z londyńskiego city i założycielki The Sustainable Alpine Tourism Initiative (SATI) Sarisher Mann. Zobaczyłam go na pokazie europejskiej premiery na zamku w alpejskim Kaprun. Miejsce nieprzypadkowe – u stóp lodowca Kitzsteinhorn, który skurczył się o dwie trzecie w ciągu ostatnich 70 lat. Film opowiada o ludziach skupionych w Green Mountain Pioneers, dla których góry i środowisko naturalne nie pozostają obojętne. Ten inspirujący obraz przedstawia inicjatywy lokalnych społeczności starających się walczyć z katastrofą klimatyczną i wdrażać odpowiedzialne podejście do turystyki.


Panel dyskusyjny podczas pokazu Green Mountain Pioneers, fot. Agata Kondracka

Jednym z przykładów jest przedstawiony region Zell am See-Kaprun, który uznawany jest za modelowy pod względem rozwiązań poświęconych zarówno lokalnej społeczności, turystom, jak i alpejskiej naturze, będącej od pokoleń głównym zasobem regionu. Kolejki górskie – a jest ich tutaj sporo – zasilane są z energii pochodzącej w 100 procentach ze źródeł odnawialnych. Region promuje komunikację kolejową – ma świetnie zorganizowaną sieć połączeń z Europą, z Holandii na sezon zimowy uruchamiane są specjalne pociągi SNOW Train a odcinek 800 km jedzie się 4 godziny 15 minut. Władze regionu Zell am See-Kaprun podkreślają, że zrównoważone wakacje nie powinny być jedynie sloganem na przyszłość, ale należy je wcielić w życie już teraz. W tym przedsięwzięciu region wspierany jest przez Fundusz Klimatyczno-Energetyczny i może z dumą nazywać się „Regionem Modelu Klimatu i Energii” (KEM). Region chce stać się wizytówką odpowiedzialnej turystyki.
Po filmie odbyło się spotkanie z jego twórcami i osobami zaangażowanymi w zrównoważony rozwój turystki.
 
Czy wiecie, że mniej niż 10 proc. światowego plastiku jest poddane recyklingowi? Karin Huber-Heim, dyrektor Circular Econom Forum Austria, jasno powiedziała, że na świecie stworzyliśmy piękną iluzję systemu recyklingu, który nie działa. Liczby to potwierdzają – „politycy i my jako społeczeństwo przerzucamy odpowiedzialność na kolejne pokolenia” dodała podczas panelu.
 
Bohaterowie filmu Sarisher Mann biorą sprawy w swoje ręce. Tak jak kolektyw Re-Action. Re-Action jest przedsiębiorstwem społecznym. Pomaga organizacjom członkowskim oszczędzać zasoby, ograniczać ilość odpadów i emisję dwutlenku węgla. Promują ideę niewyrzucania sprzętu narciarskiego i sportowego, proponując jego naprawianie i dalsze użytkowanie. Ich niektóre produkty mają już status kultowy i są absolutnie unikatowe a 90 proc. materiału wraca na stok narciarski.
Zgodnie z tym, co powiedziała Karin: „Bring people and economy back to nature”.

Kurtki Re-Action w 100 proc. ze starych ubrań, fot. Re-Action

Tymczasem na Islandii ma miejsce kolejny wybuch wulkanu Fagradalsfjall. Jego erupcja szczęśliwie nie wprowadziła takiego chaosu jak słynny wybuch w 2010 roku, który wstrzymał ruch lotniczy na parę dni nad Europą. Wybuch nie jest niebezpieczny, a nawet stanowi ogromną atrakcję turystyczną.
Islandia jest światowym liderem pozyskiwania energii z odnawialnych źródeł. To kraj, który umiejętnie korzysta z dóbr natury. Ponad 70 proc. energii w kraju pochodzi z elektrowni wodnych, a prawie 30 proc. ze źródeł geotermalnych. To dzięki wyjątkowemu położeniu wyspy istnieje możliwość tak szerokiego pozyskiwania energii geotermalnej. Przez wyspę przechodzi granica styku dwóch płyt kontynentalnych, a na całym jego terytorium znajduje się około 600 ciepłych źródeł oraz ponad 20 gejzerów. To właśnie Energia z nich pozyskana przeznaczana jest do zaopatrzenia kraju w ciepłą wodę oraz do ogrzewania łącznie ok. 85 proc. domów.

Ula Majerska z MindBlowing na lodowcu, fot. Agata Kondracka

Jednak Islandia idzie o krok dalej – chce wykorzystać magmę z wulkanów do pozyskiwania energii, w tym celu powstał specjalny projekt „elektrownia wulkaniczna”, która ma generować 10 razy więcej energii niż ropa czy gaz. Jeśli naukowcom to się powiedzie – Islandia zyska dostęp do nieograniczonej i czystej energii.
Z pewnością wybierając kierunki, które prowadzą zrównoważoną turystykę, przyczyniamy się do promowania odpowiedzialnego podróżowania a nasi klienci dodatkowo edukują i zmieniają postawy swoich pracowników.
Na koniec powtórzę zatem raz jeszcze „It’s time to bring people and economy back to nature”.

Agata Kondracka w jaskini lodowcowej fot. Antonia Drążkowska